Wat is dopamine fasting?
Dopamine fasting is een opkomende trend binnen de zelfhulp- en gezondheidswereld waarbij men zich tijdelijk onthoudt van stimulerende activiteiten die dopamine vrijmaken in de hersenen. Het doel is om de dopaminegevoeligheid te resetten, waardoor alledaagse bezigheden weer als plezieriger ervaren worden. Tijdens een dopamine fast vermijden mensen bijvoorbeeld sociale media, junkfood, videospellen, seks, entertainment en zelfs praten, afhankelijk van hoe streng men het aanpakt.
Waarom zou je dopamine willen ‘vasten’?
In onze moderne samenleving worden we voortdurend blootgesteld aan prikkels. Van notificaties op onze telefoon tot snelle snacks en constante afleiding op het werk. Deze overstimulatie kan leiden tot mentale uitputting, verslaving aan prikkels en weinig voldoening uit eenvoudige activiteiten. Door een periode van dopamine fasting in te lassen, kunnen de hersenen herstellen van deze overbelastende toestand. Mensen geven aan zich na zo’n periode kalmer, helderder en gelukiger te voelen.
Hoe doe je een dopamine fast?
De lichte variant
Niet iedereen kiest voor een volledige onthouding. Een lichte dopamine fast richt zich bijvoorbeeld alleen op het verminderen van schermtijd of het vermijden van suikers. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om één dag per week geen sociale media te gebruiken of elke ochtend een uur offline te zijn voor je aan je dag begint.
De intensieve variant
Bij een strengere vorm wordt bijna elke vorm van externe prikkeling vermeden. Dit betekent geen technologie, gesprekken, muziek, boeken of zelfs eten voor een bepaalde tijdsduur. Hierdoor ontstaat ruimte voor introspectie, meditatie en rust. Hoewel deze aanpak voor sommigen te intens is, rapporteren anderen dat het hun mentale helderheid aanzienlijk verbetert en hen helpt opnieuw waardering te krijgen voor alledaagse dingen.
Werkt het echt?
Er is nog beperkt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar dopamine fasting, maar de voorlopige resultaten én talloze anekdotische ervaringen wijzen op positieve effecten. Het ontzeggen van bepaalde prikkels kan helpen bij resetten van gewoontes, het doorbreken van verslavingsgedrag en het vinden van mentaal evenwicht. Belangrijk om te weten is dat dopamine zelf geen probleem is; het is een natuurlijke stof die we nodig hebben om gemotiveerd te blijven. Het probleem ligt bij constante stimulatie die onze beloningssystemen overbelast.
Is dopamine fasting geschikt voor jou?
Als je het gevoel hebt dat je geleefd wordt door je telefoon, ongezonde eetgewoonten of constante afleiding zoekt om je goed te voelen, dan is dopamine fasting mogelijk een waardevol experiment. Begin klein en observeer wat het met je doet. Soms is het verminderen van prikkels al voldoende om meer rust en geluk te ervaren.
